Selasa, 11 Juni 2013

Ertesi G�n Hapi Nedir? Ne Kadar G�venli? Yan Etkileri Nelerdir?

Son g�nlerde g�ndemi olduk�a mesgul eden k�rtaj olayindan sonra simdi de ertesi g�n hapi konusu g�ndemde. Saglik Bakanligi k�rtaj olaylarinin �n�ne ge�ebilmek i�in �cretsiz olarak "Ertesi G�n Hapi" dagitma projesi �zerinde �alisiyor. Peki ertesi g�n hapi nedir? Cinsel iliskide ne kadar koruma saglar? Ertesi g�n hapinin yan etkileri nelerdir? gibi sorularin cevabini biliyor muyuz... 
Ertesi g�n hapi kullanimi, gebeligi engelleme y�ntemlerinden biri. Her ne kadar �ertesi g�n hapi� olarak adlandirilsa da, �iftlerin hakkinda ilk bilmesi gereken sey; kullanmak i�in kontrols�z cinsel iliskiden sonra ille de 24 saat ge�mesi gerekmedigi! Hatta ilk 24 saatte kullanildiginda potansiyel bir gebelik %90 oraninda engellenebiliyor. D�nyada 1980�li yillarin baslarinda kullanilmaya baslanan bu haplar, ortalama olarak cinsel iliski ertesinde 72 saat i�inde alinmali. Iliskiden sonra ne kadar erken kullanilirsa, etkinligi o kadar fazla. Bu haplar, �ogunlukla dogum kontrol hapi ile karistirilmakta, acil durumlar disinda periyodik olarak kullanildiginda ciddi yan etkiler dogurabilmekte ve koruyucu etkisi zamanla azalabilmekte. Bu y�zden, Saglik Bakanligi�nin bu haplari �cretsiz olarak dagitmadan �nce toplumun yeteri kaddar bilgilendirilmesi gerekli. 

Kimler kullanabilir?
Ertesi G�n Haplari�nin; biri sadece progesteron hormonu, digeri ise hem progesteron hem de �strojen hormonu i�eren iki farkli tipi var. Koruyuculuk a�isindan aslinda her ikisi de �ok da farkli degil. bu iki hapin arasindaki en �nemli fark, i�eriginde �strojen hormonu olanin, bu �zelliginden �t�r� damar tikanikligi riskini artirici etki g�stermesi. Bu sebeple, fazla kilolu, sigara i�en, ileri yastaki kadinlarin, i�eriginde sadece progesteron hormonu olan ertesi g�n haplarindan kullanmalari �neriliyor. �lkemizde re�etesiz olarak eczanelerde satisa sunulan ertesi g�n haplarinin bilin�li kullanimi i�in aslinda doktor kontrol� gerekmekte. 

Ertesi g�n hapi, nam-i diger �cinsel iliski sonrasi hapi�, prezervatif, dogum kontrol hapi, spiral kullanimi gibi hamile kalmayi engelleyici y�ntemler arasinda g�sterilmemeli, gebeligi �nleyici son �are olarak d�s�n�lmelidir. Ertesi g�n haplarinin kullanimi ayda biri ge�meyecek sekilde sinirlandirilmaya �alisilmali, kesinlikle aliskanlik haline getirilmemeli. Hapi kullanan bazi hassas b�nyeye sahip kadinlarda kusma, bas d�nmesi, bulanti g�r�lebiliyor. Cinsel iliski sonrasi kusma ger�eklesmisse, hapin tekrardan kullanilmasi gerekebilir. ��nk� �nce alinan v�cuttan disari atismis olabilir ve gebelik bu durumda �nlenemeyebilir. Kullanilan ertesi g�n� hapinin basarili olup olmadigi, adet kanamasinin beklenilen zamanda ve benzer belirtileriyle birlikte ger�eklesmesine bagli.


Tidak ada komentar:

Posting Komentar